Beurs Kleine Uitgevers wordt op zondag 4 december in Paradiso, Amsterdam gehouden

In het cultureel centrum Paradiso te Amsterdam, gevestigd aan de Weteringschans (nrs. 6-8) wordt op zondag 4 december de Beurs Kleine Uitgevers gehouden. Daar zullen zevenentachtig uitgevers aanwezig zijn, die dit evenement zullen opluisteren met bijzondere, en in enkele gevallen zelfs bibliofiele, boeken.
Eén van dat kleine honderdtal bedrijven en bedrijfjes uit die uitgeverswereld die er aanwezig zullen zijn, is AFdH, uitgevers te Enschede. Recentelijk hebben zij boeken gepubliceerd van het taal- en letterengenie A.L. Snijders [1], en daarnaast hebben zij, zeer onlangs, het bijzondere ─ en mede daarom voor de decembermaand in meer dan één opzicht geschikte ─ Motorrrraria in het licht gegeven. Daarover meer in een bijdrage, eveneens van heden, op onze moedersite Cultuurtempel.
Als u hier klikt, komt u op de site Beurs Kleine Uitgevers terecht, en kunt u de Beursberichten lezen, met info over alle 87 deelnemende uitgevers.
__________
[1] A.L. Snijders is tevens columnist van de VPRO-Gids.


NB: AFdH-uitgevers laat op vrijdag 2 december weten, als gevolg van onvoorziene omstandigheden, niet te kunnen deelnemen aan de Beurs.

Een middeleeuws Psalterium: Luttrell Psalter op BBC Four

Wie van middeleeuwse boeken houdt, en een half uur van haar of zijn tijd kan vrijmaken om op maandag14 februari te kijken naar een uitzending over onder meer het Luttrell Psalter, doet er goed aan om op genoemde dag te kijken naar BBC Four, waar in de avonduren tussen 21:30 uur en 22:00 uur onze tijd een aflevering van het programma The beauty of books zal worden uitgezonden.

De aflevering van deze maandag draagt de titel Medieval masterpieces, en is onder meer gewijd aan het Luttrell Psalter, waarvan u direct hierboven een afbeelding ziet.
Daarnaast wordt in dat half uur aandacht besteed aan Geoffrey Chaucer (ca. 1343-1400), een naam die is blijven bestaan tot in onze tijd door zijn Canterbury Tales.

Twee verzamelaars in documentaire Boekenjagers

Collectioneurs
In de week van zaterdag 15 januari tot en met vrijdag 21 januari wordt door de digitale televisiezender met de meer dan dwaze naam Holland Doc — alsof de programma's uitsluitend voor en over de bewoners aan de westkust van ons land — ten minste vijf keer — in de programmering overdag — de documentaire Boekenjagers uitgezonden, die als inhoud heeft twee verzamelaars van boeken: de een is Charles Blockson, die zich vrijwel uitsluitend bezighoudt met het verzamelen van alles wat er is geschreven over de geschiedenis van de zwarte gemeenschap in de Verenigde Staten. 

De tweede man is Aaron Lansky geboren in 1955 en stichter van de National Yiddish Book Center, die inmiddels de beschikking heeft over een respectabele collectie jiddische boeken.
De vraag die in deze documentaire aan de orde komt, is: wat willen zij ermee bereiken?

Uitzendingen
De zender Holland Doc presenteert de documentaire in de bovengenoemde periode in ieder geval op:
Zaterdag 15 januari, tussen 21:00 uur en 22:00 uur
Zondag 16 januari, tussen 22:59 uur en middernacht
Dinsdag 18 januari, tussen 19:53 uur en 20:53 uur
Donderdag 20 januari, tussen 19:00 uur en 20:00 uur
Vrijdag 21 januari, tussen 21:00 uur en 22:00 uur
Degenen die alleen in de nachtelijke uren de mogelijkheid hebben om te kijken, doen er goed aan de website van de zender te raadplegen. Het zou best eens kunnen dat de film nog enige malen zal worden uitgezonden.

Een blik in de bibliotheek van J.W. von Goethe

Breed spectrum

Dat Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) een relatief grote bibliotheek bezat, zal niemand verbazen die ook maar enigszins op de hoogte is van de talrijke interesses die de man er op nahield en het rijke scala aan functies die de man tijdens zijn — voor die dagen — lange leven heeft bekleed: van toneelspeler tot staatsminister, van mineraloog tot en met jurist, van theaterdirecteur tot en met, vooral, dichter.

Dit gedeelte van de bibliotheek in huize Goethe in Weimar was niet toegankelijk voor publiek toen deze afdeling, zo'n negen decennia geleden werd gefotografeerd. Deze ruimte bevond zich naast Goethe's werkvertrek.

Serendipiteit

Gisteren, zondag 15 augustus, was het de laatste dag van de leegverkoop in een boekhandel in mijn woonplaats, waarbij elk nog aanwezige boek slechts de somma van één euro hoefde op te brengen. Tussen het vele interessante dat zich daar alsnog bevond, lag ook het boek GOETHE Gedenkblätter Weimar, herausgegeben vom Goethe Nationalmuseum in Weimar, door Buchverlag der Gesellschaft zur Verbreitung klassischer Kunst GmbH, Berlin in 1925. Het is een uitgave op klein atlasformaat, gebonden in halflinnen, die de tand des tijds goed heeft doorstaan en veel fraais biedt, vooral aan illustraties, die alle in sepia zijn afgedrukt. Op het papieren gedeelte van het voorplat is verticaal een ornament anagebracht en daarnaast de titel.

Het gehele scala van Goethe's specialismen komt in korte teksten en illustaties aan de orde, van de botanische verzameling tot en met de verzameling stenen en alles wat daartussen die uitzonderlijke persoonlijkheid heeft beziggehouden.

____________

Afbeeldingen

1. Gedeelte van de bibliotheek ten huize van Johann Wolfgang von Goethe aan het Frauenplan te Weimar.

2. Tekstgedeelte op het voorplat van het boek met die titel uit 1925.

__________

Zie ook onze Goethe-bijdrage van heden op onze zustersite Tempel der Toonkunst, alsmede die op de zustersite Tempel der Wijze Woorden, alsmede een gelijksoortige op onze Duitstalige zustersite Kulturtempel.

De jonge smidsdochter uit 1885 blijkt nogal zeldzaam

Zomaar gevonden
Tussen enig oud papier vond ik, jaren geleden, een drukwerkje van de firma Hoveker te Amsterdam dat de benaming boek nauwelijks meer verdient aangezien er delen van het omslagje waren vergaan en ook de eerste bladen aan de hoeken slijtage en ontbrekende stukjes vertonen.

Het was dan ook alleen vanwege de twee kleurenplaatjes — één op de voorzijde, het andere achterop — dat ik heb besloten het werkje maar even opzij te leggen. Tijdens het uitzoeken, dezer dagen en weken, van heel veel drukwerk uit meer dan vier decennia, vond ik het 'boekje' met de titel De jonge Smidsdochter van Theodoor Matthijs Looman terug. Hoewel de plaatjes nog in goede conditie zijn, valt niet meer te zien wie het boekje heeft gedrukt. Verder dan Druk v. J.B. kom ik niet meer, de rest is weggesleten.

Toch wil ik u de beide plaatjes van dit product niet onthouden, vooral omdat ik op internet de mededeling vond dat er slechts in twee bibliotheken ter wereld nog een exemplaar van deze uitgave aanwezig is. Indien men daarmee slechts publiekelijk toegankelijke boekenverzamelingen bedoelt, kan dat best juist zijn. Nu blijkt dat ik er ook nog een exemplaar van in mijn privé-bibliotheek heb, is dat er in ieder geval weer ééntje meer. Verder werd gemeld dat er in 1885 twee drukken van zijn verschenen, waarbij de naam van de uitgever was voorzien van een Umlaut op de O in de eerste lettergreep.

____________

Afbeeldingen

1. Voorzijde van het stichtelijke boekje uit 1885: De jonge Smidsdochter.

2. Achterzijde van hetzelfde drukwerkje.

Een klein juweel in kleine oplaag over Wolffgang Fugger

Uitzonderlijke vondst
Dezer dagen vond ik tussen de opruimingsboeken van een — speciaal, door mij veelvuldig bezocht — antiquariaat in mijn woonplaats een oblong boekje dat direct de aandacht trok door het uiterlijk:


Het is niet zo dat de mensen van de boekwinkel in kwestie niet zouden kunnen waarderen wat er in het inmiddels 41 jaar oude — want in maart 1968 verschenen — maar tegelijkertijd splinternieuwe, boekje te vinden is over het leven en werk van de befaamde kalligraaf, en-nog-zo-veel meer, Wolffgang Fugger (ca. 1515-1568). Met name over diens Ein nutzlich und wolgegrundt Formular Mancherley schöner Schriefften.
Maar ook antiquaren moeten, heden ten dage meer nog dan voorheen, paal en perk stellen aan de thema's en de hoeveelheden boeken die in het pand in kwestie kunnen worden uitgestald, en zo gebeurt het af en toe dat er zich tussen de opruimingsboeken meer dan de gebruikelijke en deels weliswaar aantrekkelijke uitgaven, een bijzonderheid bevindt.

Bijzonderheden
Het 32 pagina's tellende werkje waaraan alle mogelijke aandacht is besteed, is uitgekomen in een oplage van in totaal 275 exemplaren, waarvan er 25 zijn gedrukt op de papiersoort Medival Demy, de resterende 250 op het papier dat bekend is als Abbey Mills Text. Gebonden is het boekje in Porridge paper, en de manier van binden vindt zijn oorsprong in zestiende eeuws bindwerk van slap vellum. Het formaat is 21,8 cm x 17,2 cm.
De tekst in het binnenwerk is — afgezien van de inleiding — gerealiseerd in de zestien punts Monotype Bembo met een spatie van twee punten. De illustraties zijn afkomstig uit de eerste editie van Fuggers in de tekst genoemde writing-book, en konden worden gereproduceerd met toestemming van de Trustees of the British Museum, en die welke afkomstig zijn uit de volgende editie konden worden overgenomen door de toestemming, verleend door de Director of the Victoria and Albert Museum.
Het boekje is gedrukt en gebonden in the Department of Printing, Camberwell School of Art and Crafts, London. Verantwoordelijk voor het project is Michael Gullick, third year Graphic Design.
____________
Afbeeldingen
1. Voorplat van het boekje uit 1968.
2. Illustratie uit de tweede editie, die is verschenen in de periode tussen 1597 en 1605, uitgebracht door Catharina Dieterich. Ten opzichte van de eerste editie uit 1553 — uitgegeven te Nürnberg door Valentin Geissler in 1553 — zijn er enkele wijzigingen aangebracht.

De maand juni in beeld en tekst uit een Kalender voor 1937

Tijdens één van mijn nagenoeg dagelijkse bezoeken aan het centrum van de Stad, waarbij ik zelden voorbijga aan een bepaald antiquariaat waarvan de medewerkers met enige regelmaat — en soms zelfs (werk)dagelijks — de kratten en/of dozen met afgeschreven boeken aanvullen, vond deze oude rot uit het vak er heden nog weer diverse boeken en ander drukwerk welke hij niet uit eigen ervaring kende of zelfs van het bestaan ervan ooit op enigerlei wijze had kennisgenomen.

Vandaag was de oogst aan gedrukte werken en werkjes die me een halve euro per stuk gingen kosten, relatief groot: bijna twintig stuks. Daartussen bevond zich eveneens het boekje Zeitglöcklein, Ein Kalender für das Jahr 1937 mit Bildern aus einem niederdeutschen Stundenbuch der hessischen Landesbibliothek, ingeleid door Karl Esselborn, en uitgegeven door het Bibliographische Institut A.G. te Leipzig.
Omdat we nu in de maand juni leven, heb ik uit dat boekje de illustratie bij die maand in het jaar 1937 (hierboven) overgenomen en tevens de daarbij behorende tekst op de tegenoverliggende pagina hieronder in facsimile afgedrukt, opdat niet alleen de fraaie illustratie, maar tevens de fraaie letters uit die tijd nu tot hun recht zullen komen.